Profesyonel bir dergi tasarımı ‘nın ana amacı dergiye bir profil kazandırabilmektir. Bir derginin kapağı sektörde büyük bir etki yapabilir. Bu makalede profesyonel bir dergi tasarımında olması gereken özellikleri, dergi tasarımını oluşturan elemanları, dergi montaj planını ve farklı dergi tiplerinde ne gibi çalışmalar yapılabileceğini açıklamaya çalışacağız.


Derginin Günlük Kullanım Amacı

Günümüzde dergi, herkesin kullandığı yazılı ve basılı yayınlardandır. Çevrimiçi olarak da sunulmaktadır. İletişim ve grafik tasarım konuları içerisinde olmazsa olmaz elemanlardan birisidir. Hitap edilen kitleye göre şekillenir ve insanları bilgilendirir. Periyodik olarak yayımlanır ve bu periyotlar haftalık, aylık veya üç aylık şeklinde olabilir. Bu planlar incelendiğinde dergi tasarımı için gereken zaman aralıkları uzun süre gibi düşünülse de, üzerinde yoğun çalışılması gereken, duruma göre ekip çalışması gerektiren bir iştir.


Dergi Tasarımının Özellikleri

Dergi tasarımı yapılırken, tercih edilen yazı ve görsellerin iyi bir uyum yakalaması, aktarılmak istenen düşüncenin vurgulanması ve sade bir görüntü sunması çok önemlidir. Burada değinilen “sade” kavramı, basit anlamına gelmemektedir; anlatılmak istenen düşüncenin herkes tarafından anlaşılabilir olmasıdır. Tasarımda sayfada kullanılan yazıların punto çeşidi ve büyüklüğü en önemli kriterlerdendir. Sayfa tasarımının temel ilkeleri orantı, orantı, hiyerarşi, denge, bütünlük ve devamlılıktır. Şayet söz konusu dergi tasarımı ise kesin kurallardan ziyade, kabul gören ve beğenilen uygulamaların dergiye konu olduğunu söyleyebiliriz. Tasarıma başlamadan önce ele alınan konu çok iyi araştırılmalı ve özenli hazırlık çalışması yapılmalıdır. Derginin türü, içeriği ve tercih edilecek teknik özellikler belirlenmelidir. Bir dergide etkili bir tasarım çalışması ortaya koyabilmek için mizanpaj anlayışına da azami ölçüde riayet edilmesi gerekir.


İdeal Bir Dergi Tasarımında Şu Kararları Almanız Gerekir:

• İçeriğin nasıl detaylandırılacağı ve organize edileceği,
• Kaç çeşit başlık kullanılacağı,
• Ne tür boyutların kullanılacağı,
• Hangi tür ortamda basılacağı/yayınlanacağı,
• Dergi sayfasının genel yapısı (sayfa sayısı ve numaraları, kenar boşlukları, sütun sayısı, kuşaklar vb.),
• Ana metinlerin hangi punto, font ve biçimde tercih edileceği,
• Spotların ne şekilde ve hangi ölçülerde tercih edileceği, Beyaz alanların hangi ölçüde kullanılacağı,
• Başlık boyutlarının ölçülendirilmesi, hangi puntoda ve ne biçimde kullanılacağı, hangi fontların kullanılacağı,
• Görselleri alt yazılarının nasıl biçimlendirileceği,
• Hangi durumlarda bloklama yapılacağı ve yönü,
• Çizgilerden ne kadar yararlanılacağı,
• Zemin renklerinin seçimi,
• Görsel araçlardan nasıl yararlanılacağı ve tüm içeriğe dağılımı.
  
  

Tüm bu kriterlerin ideal tercihi için, dergiye konu olan alanı göz önünde bulundurmalı ve hedef kitleye uygun bir seçim yapılması gerekir.


Dergi Tasarımı Yapılırken Dikkat Edilmesi Gereken Adımlar:

• Dergi sayfaları tasarlanırken, illustrator ana ve alt başlık, fotoğraf, yazıların yerleştirilmesi kadar optik ve entelektüel olması da okuma sırasında rahat anlaşılabilmesi için önemli olgulardandır.
• 
  
• Satılması veya ilgilenilmesi için hedef kitleye uygun olmalıdır.
• Tasarım ne kadar etkili ise okuyucu dergiyi o ölçüde takip eder.
• Sayfalarda yer alan basılı alanlar tek bir açıdan izlenebildiği gibi iki tarafa da açılabilmelidir.
• Marjlar (sayfa üzerindeki yazılı alan ve kenar boşlukları) hazırlık aşamasında netleştirilmelidir.
  Kapak ve sayfa tasarımlarının taslakları herhangi bir argümanda oluşturulabilir.
• Tasarımda kullanılacak olan görsel öğeler, derginin ana içeriğini arka plana atacak şekilde oluşturulmamalıdır.
  
  

Dergi Tasarımı Elemanları

Yukarıda da belirtmiş olduğumuz gibi dergi bir karakter bütünlüğü sergilemelidir. Bu bütünlüğü sağlamak için bazı elemanlara ihtiyaç duyulur. Standart olarak dergi tasarımı elemanları şu şekilde sıralanabilir:

• Resimler
• Çizgiler
• Sayfa numaraları
• Başlıklar
• Çerçeveler
• Yazılar
• Renkler
• Tablolar
  
  

Dergide Mizanpaj

Düzenleme esnasında taslak oluşturulması, sayfa planı, belirli bir çerçevede dengeli şekilde görsel öğelerin yerleştirilmesi veya sayfa düzeni, mizanpaj olarak nitelendirilmektedir. Dergiler de aynı şekilde mizanpaj olgusuna ihtiyaç duyar. Özetle mizanpaj, tasarımın etkili yöntemlerle dengeli olarak oluşturulmasıdır.


Dergi Tasarımında Mizanpaj Uygulanırken Dikkat Edilecek Kriterler – 1

• Planlama: Tasarıma başlamadan önce dergi karakterini belirlemek, kullanılması istenen argümanları temin etmek, konu ile ilgili kaynakları bir arada toplamak etkili bir planlamadır. Proje öncesinden baskı sonrasına kadar işin hiyerarşisi planlama esnasında belirlenmelidir. 
  
  
• İmla Kuralları: Tasarımda ciddiyet en önemli hususlardan birisidir. Hedef kitleye güven verebilmek adına imla kurallarına harfiyen uyulmalıdır. 
  
  
• Yazı Karakteri Seçimi: Göz yormayan, insanların aşina olduğu karakterlerden birisi seçilmelidir. 7’den 70’e herkesin bu yazı tipini rahatlıkla anlaması gerekmektedir. Kolay okunabilir olması önemlidir. 
• 
  

• Punto (Harf Büyüklüğü): 1 punto 0.376 mm’dir. Hedef kitleye göre çeşitli büyüklüklerde seçilebilir. Standart olarak yapılması gereken bir değer olmamakla birlikte, okunabilir değer aralığında seçilmelidir. 
  
  
• Renk Seçimi: Bu zamana kadar herkesin karşılaştığı beyaz zemin üzerine siyah yazı en geçerli ve okunabilirliği en üst düzeyde olan seçenektir. Dergi konusuna ve türüne göre bu seçenek değiştirilebilir. Ancak zemin ve yazı renginin uyumlu olması dergi tasarımının olmazsa olmazlarındandır. 
  
  

Dergi Tasarımında Mizanpaj Uygulanırken Dikkat Edilecek Kriterler – 2

• Bloklama: 5 çeşit bloklama seçeneği vardır. Bunlar: sağdan blok, soldan blok, ortadan blok, her iki yana bloklama ve rastgele bloklama.  Kaliteli bir görsellik sunması nedeniyle bloklama, tasarım için önemli kriterlerden birisidir. 
  
  

• Harf ve Satır Arası Boşluklar: Dizgi satırlarının birbirine olan düşey uzaklığına satır aralığı denir. Bu aralık punto birimiyle ölçülendirilir. Genellikle tek satır olan metinlerde satır aralığı önemsizdir fakat birden fazla yazı satırı olan metinlerde ortalama satır aralığı, seçilen puntonun 1.2-1.5 katına yakın olmalıdır. Harf arası boşluklar da satır arası boşluklardaki gibi okunabilirlik üzerine kurgulanmalıdır. 
  
  
• Yazıların Et Kalınlığı: Gözle algılanan kalınlığa, basılmış yazıda et kalınlığı adı verilir. Belirli bir sabit  değeri olmamakla birlikte, yazı stiline göre kalınlıklar değişkenlik gösterebilir. Okunabilirlik açısından et kalınlığı uygun bir değer aralığında seçilmeli, baskı yapılacak zeminde boğulmamalıdır. 
  
  
• Serifler: Metinlerdeki karakterlerin başladığı nokta, bitiş noktası ve köşelerinde yer alan çıkıntılara serif denir. Daha kolay okunabilmesi için metinde serifli veya serifsiz karakterler kullanılabilir. 
  
  
• Satır Uzunluğu: Metinlerin okunması esnasında göz hareketinin sürekliliği için etkili elemanlardan birisidir. Gereksiz metinlerden uzak kalınması istendiği için tasarımda satır uzunluğu sadeliği yansıtmalıdır. Bu doğrultuda ortalama bir satır 55-60 harften meydana gelebilir. 
  
  
• Görsel Hiyerarşi ve Orantı: Birden fazla görsel detay bulunan tasarımlarda, görsellerin ideal bir oranda işlenmesi gerekmektedir. Tasarımda aktarılmak istenen mesaj, seçilen görseller arasında boğulmamalı; aynı anda hem görseller hem de vurgulanmak istenen düşünce ön plana çıkarılmamalıdır. Bazı tasarımlarda tipografik elemanlar öne çıkarken, bazılarında renkli elemanlar vurgulanabilir. Duruma göre yalnızca beyaz boşluklar da ana temayı meydana getirebilir. 
  
  

Dergi Montaj Planı
Tasarıma başlamadan önce planlamanın ne kadar önemli olduğundan bahsetmiştik. Eğer planlamaya yeterli özen gösterilmezse sonradan müşteri tarafından talep edilen farklılıklar, tüm işleri baştan yapmamıza sebebiyet verebilir. Bu nedenle mizanpaja başlamadan dergi montaj planı belirlenmelidir. Şu maddeler, müşteri tarafından tam olarak doldurulmalı ve istenen talebe göre montaj aşamasına geçilmelidir:

• Basım Yapılacak Olan Kağıt Türünün Seçimi 
• Baskı Yöntemi (Flekso, Ofset, Tifdruk vb.) 
• Cilt Biçimi (İplik Dikiş, Tel Dikiş vb.) 
• Renk Seçimi (Kaç adet renk içermesi gerektiği) 
• Net Ebat 
• Montajlama Adedi (4’lü, 8’li, 16’lı vb.) 
• Harman Biçimi 
• Kapak Selefonu 
• 
  

Artık sizde profesyonel dergi tasarımının nasıl yapılacağını iyi biliyorsunuz.
Dergi tasarımı ve daha fazlası için www.zeykamatbaa.com adresinden sitemizi ziyaret edebilirsiniz