Okul ve iş yerlerinde sıkça duyduğumuz toner ve kartuş terimleri; yazıcılar, fotokopi makineleri ve faks makinelerinde kullanılan temel baskı malzemelerini ifade ederler. Peki toner nedir? Kartuş ile ne farkı bulunmaktadır?
Ofisinizde ya da evinizde kullandığınız yazıcılar, fotokopi ve faks makinelerinden daha yüksek verim almak için edinmeniz gereken toner ya da kartuşun özellikleri hakkında bilgi sahibi olmanızda yarar var.
Özellikle bir lazer yazıcıya sahipseniz toner alışverişinizi yapmadan önce yazımızı okumanız önemli. Çünkü bu yazıda “Toner nedir?” sorusunu cevaplayacağız ve kartuş ile tonerin farkı, toner dolumu aşamaları gibi konularda detaylı bilgi vereceğiz.
Toner Nedir?

Yazıcı, faks ya da fotokopi makinelerinde kullanılan toner, yazı ve görsellerin kağıt üzerine aktarılmasına olanak sağlayan bir çeşit toz mürekkeptir. Tonerin içinde bulunan 8/10 mikronluk partiküller, yazdırma işlemi sırasında 180 ile 200 derece arasında ısınarak kağıt üzerine yapışır ve makineye gönderilen görüntüyü kağıda aktarır.
İlk geliştirildiği yıllarda karbon tozundan üretilen tonerler artık polimerden üretiliyor. Böylece hem maliyet düşüyor hem de çok daha yüksek baskı kalitesi sağlanıyor. Tonerlerin içinde, karbon veya polimer dışında pigment, plastik, demir oksit, balmumu, reçine gibi pek çok madde bulunuyor.
Kartuş Nedir?

Kartuş yazıcı, faks ve fotokopi makinelerinde baskıyı sağlayan sıvı mürekkeptir. Yazıcı kartuşu, içerisinde bulunan likit mürekkebin ısıtılması ile istenilen görüntü ya da yazının baskısını almanızı sağlar. Kartuş ile toner her ne kadar aynı amaca hizmet ediyorlarsa da, farklı teknolojilerle kullanılabiliyorlar.
Bitmeyen Kartuş Nedir?Bitmeyen kartuş, kartuşta bulunan tank sisteminin, yazıcının dışında yer alması ve hortumlar ile yazıcı içerisinde bulunan kartuşlara bağlanması ile ortaya çıkmış bir terimdir.
Mürekkep azaldıkça hortum ile tanklardan çekilir. 100 mililitreye kadar mürekkep içeren bu tanklar yazıcı özelliğine göre 4 veya 5 adet olabilir. 4 tanklı bir yazıcı, ekonomik baskı sistemi ile 3 bin ile 5 bin arasında çıktı verebilir.
Diğer tüm kartuşlar gibi, bitmeyen kartuş da lazer yazıcılar için uygun değildir.
Toner İle Kartuş Arasındaki Fark Nedir?Kartuş ve toner, sıkça birbiri ile karıştırılan ürünler. Her ikisinin de temelde mürekkep sağlıyor olması bu karışıklığın temelini oluşturuyor. Kartuş ile tonerin farkı hem çalışma metotlarıyla hem de uyumlu olabilecekleri yazıcı türleriyle anlaşılabiliyor.


Günümüzde genellikle 2 çeşit yazıcı kullanılıyor. Mürekkep püskürtmeli yazıcılar ve lazer yazıcılar. Kartuş, mürekkebi sıvı olarak püskürtürken toner toz halinde püskürtüyor. Dolayısıyla mürekkep püskürtmeli yazıcılarda kartuş, lazer yazıcılarda ise toner kullanılıyor.
Mürekkep püskürtmeli yazıcılarda bulunan yazıcı kartuşu içerisinde, kartuşa ısı veren bir devinim rezidansı bulunur. Bu rezidans, yazdırma işlemi başladığında kartuş içerisindeki mürekkebi ısıtır ve gözle görülemeyecek kadar küçük damlacıklar ile baskıyı hazırlar. Bu işlem saniyeler içinde gerçekleşir ve makinede herhangi bir arıza olmadığı sürece mürekkebi görmek mümkün olmaz.
Lazer yazıcılarda kullanılan tonerde ise baskı; bıçaklar, manyetik silindir ve drum ünitesi adı verilen parçalarların yardımıyla oluşturulur.
Toner Dolumu Nasıl Yapılır?Yazıcı toneri dolumundan bahsetmeden önce, tonerin parçaları hakkında bilgi verelim. Toneri, parçaları ile birlikte tanırsanız, bu işlemi hızlı ve temiz bir şekilde tamamlayabilirsiniz.
Tonerin; toner tankı, atık haznesi, drum silindiri, manyetik merdane, şarj merdanesi, drum bıçağı ve manyetik merdane bıçağı olmak üzere 7 parçası bulunur. Bu parçaların çoğu toner tankının dışında yer alır ve tonerin işlevini yerine getirebilmesi için tamamlayıcı parça görevi üstlenirler.


Toner Tankı: Toner tankı, toner tozunun depolandığı haznedir.
Atık Haznesi: Atık haznesi, baskı işlemi bittikten sonra mekanizmada kalan fazladan toner tozunun toplandığı alandır. Kullanılan toner tozunun kalitesiz olması ya da yazıcı toneri parçalarının hasarlı olup olmadığı, bu haznede biriken toz miktarından anlaşılabilir. Tonerin tüm parçaları sağlamsa ve kaliteli bir toner tozu kullanıyorsanız, atık haznesinde düşük miktarda birikme olacaktır.
Drum Silindiri: Drum silindiri, elektrostatik prensibiyle çalışan bir parçadır. Baskı komutu verildiğinde önce pozitif yüklenir. Lazer, basılacak görüntüye göre drum silindiri üzerindeki belli noktaları negatife çevirir. Toner tozu pozitif yüklüdür. Bu yüzden drum silindiri üzerindeki negatif noktalara yapışır ve böylece baskı için gereken toz uygun noktalara yerleşir.
Manyetik Merdane: Manyetik merdane toner tozunu toner tankından drum silindirine taşıyan parçadır. Merdanenin içinde bir mıknatıs vardır ve üzeri hassas bir kılıfla kaplıdır. Lazer yazıcılardaki baskı hataları genelde manyetik merdanenin üzerindeki kılıfın kirlenmesi ya da zarar görmesinden dolayı meydana gelir.
Şarj Merdanesi: Şarj merdanesi, drum silindirinin elektrik yüklenmesini ve her dönüşünde bu yükü temizleyen parçadır.
Drum Bıçağı: Drum bıçağı, drum silindirinin üzerinde kalan toner tozlarını temizlemeye yarar. Baskı esnasında kağıda yapışmayan partiküller drum bıçağı sayesinde atık haznesine doğru süpürülür. Drum bıçağı, silindirin baskı esnasında atlama yapmaması veya baskının kirli çıkmaması için belirli aralıklarla temizlenmelidir.
Manyetik Merdane Bıçağı: Manyetik merdane bıçağı, baskı esnasında manyetik merdanenin toner tankından çekmesi gereken toner tozunun miktarını belirlemeye yarar.


Hangi parçanın ne işe yaradığını açıkladığımıza göre, “Toner dolumu nasıl yapılır?” sorusunu cevaplandırabiliriz. İşte toner dolumu yapmak için izlemeniz gereken adımlar:

• Tonerin vidalarını sökün. Tonerin vidalarını söktüğünüzde, atık haznesi ve toner tank ünitesi olmak üzere iki parça elde edersiniz. Bazı tonerlerde vidalar yerine pimler bulunabilir.
• Toner dolumu yapmadan önce atık haznesini temizleyin. Çünkü yazıcı toneri atık haznesinde bulunan atıkları temizlemeden dolum yapmanız durumunda, baskı kalitesi büyük ölçüde düşer.
• Atık haznesine takılı olan bıçak, drum silindiri ve merdaneyi hazneden çıkarın.
• Kuru bir bez yardımı ile atık haznesini, Drum temizleme bıçağını, manyetik merdaneyi ve drum ünitesini temizleyin. Bu aşamada nemli bez kullanmaktan, tozları üflemekten ya da elektrikli süpürge kullanmaktan kesinlikle kaçınmalısınız.
• Temizleme işleminin ardından bıçak, drum silindiri ve merdaneyi yeniden atık haznesine vidalayın.
• Bu adımların ardından artık toner dolumu yapabilirsiniz. Bunun için toner tankının üzerinde bulunan vidayı sökün, toner başlığını çıkarın ve toner tankının kapağını açın.
• Toner tozunu tankın içine doldurun. Tankı asla tamamen doldurmayın, tankta partiküllerin hareket etmesine olanak sağlayabilecek kadar bir boşluk bırakın. Bir toner tankını doldurmak için 75 gram toner tozu yeterli olacaktır.
• Burada manyetik bir merdane de göreceksiniz. Bu merdaneye çok gerekmedikçe dokunmayın ancak merdanenin üzerinde çok fazla çizik, yabancı madde, toz vb. varsa vidalarını çıkarıp merdaneyi temizledikten sonra tekrar yerine vidalayabilirsiniz. Bunları yaparken manyetik merdanenin hassas bir mekanizma olduğunu aklınızda bulundurun.
• Toner tankının başlığını yerine takın. Bunu yaparken yayın hazneye oturduğuna emin olun.
• Atık haznesi ile tank ünitesini yeniden birleştirin ve vidalayın.

Baskı teknikleri ve gereçleri için kafa yormayın! Türkiye’nin ilk online matbaası zeykamatbaa.com olarak ihtiyacınız olan tüm basılı materyalleri yüksek baskı kalitesiyle kısa zamanda teslim ediyoruz. Bir tıkla profesyonel baskı çözümlerine ulaşmak için Zeyka ürünlerini inceleyin!